De filosofie van de Griekse Oudheid vormt voor velen nog steeds een bron van inspiratie en kan dat zeker ook zijn voor linkse denkers en wereldverbeteraars. Niet voor niets schreef Marx zijn skriptie over de atomisten en wijdde de anarchist Kropotkin vele bladzijden aan Zeno, de eerste stoïcijn.
Het persoonlijke is politiek, en dat was ook in de Oudheid al zo. Linkse denkers hebben altijd veel aandacht besteed aan economie, maatschappelijke processen en structuren. Feministen maakten duidelijk dat ook taakverdeling, samenlevingsvormen, opvoeding, rolpatronen, hoe we ons voelen en hoe we uit en thuis met elkaar omgaan politiek zijn.
Rymke Wiersma: 'Dit boek gaat over persoonlijk geluk en wereldverbeteren en hoe die twee elkaar kunnen versterken in plaats van in de weg zitten. Ik heb vele jaren met plezier aan het boek gewerkt; het stoïsche gedachtengoed blijft uitdagend en leerzaam.'
De stoïcijnen waren hun tijd ver vooruit met hun ideeën over gelijkheid tussen mensen, kosmopolitisme en de ontkenning van het bestaan van belangentegenstellingen. Naast de filosofie van de stoïcijnen, vormden ook ideeën van atomisten, cynici en skeptici een inspiratiebron voor de notities in dit boek. De wereld onder ogen zien en niet nalaten te streven naar verbetering. Alles durven te betwijfelen zonder de wereld in de steek te laten. Een boek over persoonlijk geluk en wereldverbeteren en hoe die twee elkaar kunnen versterken in plaats van in de weg zitten.
'Denk je eens in: een wereld zonder woede, zonder oorlog, zonder geweld, zonder dwang, zonder jaloezie, zonder onvrede... Niet haalbaar? Maar ook een wereld met minder van dat alles is de moeite waard.'
212 bladzijden, 21x14 cm, €22,50; april 2008, ISBN 978 90 73034 44 0
[filosofie]
[anarchisme]
Er zijn verschillende recensies verschenen, waaronder een in De AS 163, en in het blad Filosofie (oktober 2008).
In Cicero (boekenbijlage van De Volkskrant) stond op 20 juni 2008 een bespreking van een halve pagina van dit boek door Olaf Tempelman. Enkele citaten: 'Rymke Wiersma, activiste en idealiste (wil met haar boek ...) de oorspronkelijke Stoa meer recht doen, en een lans breken voor het ideaal dat zwaar bebaarde lieden ooit tussen de Atheense zuilen beleden: een wereld bewoond door kosmopolieten die hun schadelijke drijfveren zodanig de baas zijn geworden dat er geen belangentegenstellingen meer bestaan. Een conventioneel filosofisch werkje vormen Wiersma's notities bepaald niet. (...) Gelijdelijk aan gaan (haar aantekeningen) een pleidooi vormen voor een soort utopisme "met beide benen op de grond". Veel grote wijsgeren passeren de revue, te beginnen met de oer-stoïcijn Zeno van Citium (...).'
Het boek is nu ook te leen in verschillende bibliotheken. Uit een korte bespreking van NBD/Biblion:
'De gedachten van de Stoa staan weer volop in de belangstelling. Het gaat daarbij om een levenshouding die optimaal bijdraagt enerzijds aan persoonlijk geluk in de zin van wat de Stoa 'eudaimonia' noemt, een leven dat goed in elkaar zit, en anderzijds aan een leefbare samenleving. Centraal daarbij staat de gedachte dat hevige emoties ons bij die levenshouding in de weg staan, maar omdat die emoties berusten op onjuiste oordelen ligt het in onze macht om er iets aan te doen. In dit boek doet de schrijfster twee dingen: enerzijds legt zij de kerngedachten van de Stoa uitvoerig uit, anderzijds past zij ze toe op onze huidige samenleving. Daarbij schrijft zij, net als Marcus Aurelius of Epictetus, in korte paragraafjes, in een eenvoudige taal die direct aanspreekt. Met bronverwijzingen en literatuurlijst.' (Dr. D.G. van der Steen) |
|